Melodifestivalen: Το ‘’Eurovision factory’’ φτιάχνει πλέον και fun συμμετοχές

Από τους Abba μέχρι και τη Loreen, η Σουηδία ήταν και παραμένει το συνώνυμο της pop μουσικής στο διαγωνισμό της Eurovision. Όταν ανακοινώθηκε πως ο Måns Zelmerlöw, νικητής της Eurovision 2015, θα συμμετείχε στο φετινό Melodifestivalen, τον Σουηδικό εθνικό τελικό, όλοι ήταν πεπεισμένοι ότι η χώρα θα ακολουθούσε και φέτος την ίδια συνταγή. Όλοι, εκτός από τα παιδιά από τη σάουνα…

Photo: Arkland, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons: Τα ''παιδιά από τη σάουνα'' και νικητές του Melodifestivalen 2025, KAJ

Και μόνο η ανακοίνωση της επιστροφής του Måns ως υποψήφιου εκπροσώπου της Σουηδίας ήταν αρκετή για να τον τοποθετήσει ως συντριπτικό φαβορί των στοιχηματικών αποδόσεων του Σουηδικού μουσικού φεστιβάλ. Η Σουηδία παράλληλα φιγούραρε ως δεύτερο φαβορί για την κατάκτηση της νίκης στη φετινή Eurovision, πριν καν ανακοινωθούν περισσότερα στοιχεία για τη συμμετοχή του Måns. Αυτό δεν ήταν παράλογο, καθώς λιγότερο ή περισσότερο όλοι ήξεραν τι να περιμένουν από τη συμμετοχή του. Το τραγούδι θα ήταν πιθανότατα pop, αναμφίβολα με αγγλικό στίχο και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα είχε εντυπωσιακή σκηνική παρουσία. Ό,τι ακριβώς άλλωστε απαιτεί το Σουηδικό eurovisionικό dna.

Στις 18 Φεβρουαρίου το τραγούδι του γίνεται διαθέσιμο για ακρόαση σε επιλεγμένους δημοσιογράφους και τρεις μέρες αργότερα βγαίνει σε κυκλοφορία. To ‘’Revolution’’ δεν έχει τίποτα επαναστατικό ως τραγούδι, έχει όμως όλα εκείνα τα στοιχεία που κάνουν αγαπητό ένα κομμάτι στα ραδιόφωνα, στις επιτροπές και εν πολλοίς σε ένα μέρος του κοινού. Οι ομοιότητες με το νικητήριο ‘’Heroes’’ 10 χρόνια νωρίτερα, πολλές. Βάση dance piano, στοιχεία ‘’western’’ στην υπόκρουση του κομματιού, εύκολο και επαναλαμβανόμενο ρεφραίν που ‘’μένει’’ σχετικά άνετα στο κοινό, στίχοι με κάποιο κοινωνικό νόημα (που ωστόσο μένει ανοιχτό προς ερμηνεία) και μία κορύφωση ό,τι πρέπει για τα 10 δευτερόλεπτα του recap.

Την επόμενη ημέρα της επίσημης κυκλοφορίας του ‘’Revolution’’ λαμβάνει χώρα και η τέταρτη προκριματική σειρά του Melodifestivalen στην οποία συμμετέχει και ο Måns Zelmerlöw. Η παρουσίαση του κομματιού στη σκηνή του Malmö Arena είναι αψεγάδιαστη. Ο Måns εμφανίζεται μέσα από μία χάρτινη κατασκευή με πολλαπλά layers —  μία καλύτερη εκτέλεση του staging της Ιρλανδής εκπροσώπου Lesley Roy στο ‘’Maps’’ στη σκηνή της Eurovision το 2021 — που συνοδεύεται από έξυπνο φωτισμό και camera work, ενώ προς την κορύφωση του, η σκηνή γεμίζει από κομφετί. Η παρουσία του Måns είναι και φωνητικά και σκηνικά πολύ καλή και το τραγούδι προκρίνεται στον τελικό του Melodifestivalen με 96 πόντους κάνοντας το απόλυτο με δωδεκάρια από κάθε ηλικιακή κατηγορία στο televoting.

Έτσι μπορεί το ‘’Revolution’’ να κρίνεται από κάποιους ως ανέμπνευστο και πολυακουσμένο, διατηρεί όμως το στάτους του αδιαφιλονίκητου φαβορί.

Photo: Bild/Johan Nilsson/TT: Τα κομφετί στη σκηνική παρουσία του Måns Zelmerlöw κατά την ερμηνεία του ''Revolution''

Την ίδια βραδιά, το δεύτερο εισιτήριο για τον τελικό κερδίζει η μπάντα KAJ με το τραγούδι ‘’Bara Bada Bastu’’. Εάν υπήρχε η έννοια του ‘’αντίθετου’’ στη μουσική τότε το ‘’Bara Bada Bastu’’ σίγουρα θα ήταν το ακριβώς αντίθετο του ‘’Revolution’’. Με στίχο αποκλειστικά σε σουηδική διάλεκτο από μία κωμική μπάντα αποτελούμενη από τρείς Φιλανδούς, το ‘’Bara Bada Bastu’’ είναι μία fun συμμετοχή που μιλάει για την κουλτούρα της σάουνα — την οποία βλέπουμε επί σκηνής — και τον στερεοτυπικά αστείο τρόπο που οι Σουηδοί βλέπουν τους Φιλανδούς. Η μουσική του βάση είναι η παραδοσιακή Σκανδιναβική με έντονο το ακορντεόν, αναμεμειγμένη με στοιχεία ηλεκτρονικής μουσικής. Το ρεφραίν του ερμηνεύεται ‘’συνθηματικά’’ μένοντας εύκολα στη μνήμη του κοινού.

Παρά την κυριαρχία του ‘’Revolution’’ στην τέταρτη προκριματική σειρά του Melodifestivalen, το ‘’Bara Bada Bastu’’ είναι αυτό που κερδίζει τις εντυπώσεις. To κομμάτι κατακτά την πρώτη θέση των Σουηδικών charts με το που κυκλοφορεί — θέση που διατηρεί έως και σήμερα — ενώ μέχρι και τον τελικό του Melodifestivalen τα streams του στο Spotify είναι διπλάσια του δεύτερου στη λίστα ‘’Revolution’’.

Σε οποιονδήποτε άλλον εθνικό τελικό το ‘’Bara Bada Bastu’’ θα θεωρούνταν το απόλυτο φαβορί. Παρά την τεράστια επιτυχία και την ξεκάθαρη προτίμηση του κοινού, ο Måns παραμένει το φαβορί των στοιχηματικών εταιρειών. Πώς όχι άλλωστε; Η Σουηδία θα έπρεπε να πάει κόντρα στο dna της για να το επιλέξει, να απαρνηθεί έστω για μία χρονιά την ταμπέλα της αψεγάδιαστης pop υπερδύναμης και να αγκαλιάσει την αστεία πλευρά των πραγμάτων. Θα χρειάζονταν μία…επανάσταση!

Το βράδυ της 8ης Μαρτίου συνέβη ακριβώς αυτό. Η διεθνής επιτροπή ανέδειξε πρώτο το ‘’Revolution’’ με διαφορά όμως τέτοια που άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο της ανατροπής, η οποία εν τέλει ήρθε από την ψηφοφορία του κοινού. Οι KAJ αναδείχθηκαν νικητές του Melodifestivalen λαμβάνοντας τις περισσότερες ψήφους στην ιστορία του θεσμού και είναι αυτοί που πήραν το εισιτήριο για τη Βασιλεία.

Photo: Anders Wiklund/TT: Οι KAJ νικητές της 65ης έκδοσης του Melodifestivalen

Πώς όμως ένα φιλανδικό συγκρότημα δημοφιλές κυρίως στην περιοχή της Οστροβοθνίας έφτασε να κατακτά το φεστιβάλ συνώνυμο του pop perfection; Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν έγινε τυχαία.

Οι KAJ κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 το νέο τους άλμπουμ που ήταν το πρώτο τους που κατάφερε να μπει στα Φιλανδικά charts. Μέσω αυτού το συγκρότημα έγινε γνωστό και στη Σουηδία. Εκεί μπαίνει στην ιστορία η καλλιτεχνική διευθύντρια και εκτελεστική παραγωγός του Melodifestivalen, Karin Gunnarsson. Η Karin μαθαίνει πρώτη φορά για τους KAJ μέσω δημοσιεύματος σε σουηδική εφημερίδα και αποφασίζει να επικοινωνήσει με το συγκρότημα και να ρωτήσει εάν θα τους ενδιέφερε να συμμετάσχουν στη φετινή έκδοση του φεστιβάλ. Η Gunnarsson — που πιστώνεται ήδη μία νίκη και μία 4η θέση από το 2022 που κατέχει τη θέση —  είδε μία μεγάλη ευκαιρία στους KAJ. Να φέρει για πρώτη φορά με αξιώσεις κάτι κωμικό και συνάμα catchy στο Melodifestivalen, εκμεταλλεύομενη τη χρονική συγκυρία του διαγωνισμού.

Οι KAJ ήταν όπως κι οι ίδιοι ομολογούν ήταν επηρεασμένοι από ένα eurovisionικο κύμα ‘’weirdness’’ που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στον θεσμό, με κύριο εκφραστή τη Φιλανδία με το ‘’Cha Cha Cha’’ και το ‘’No Rules’’. Το συγκρότημα ήθελε να τολμήσει να είναι ‘’αλλόκοτο’’ αλλά και συνάμα pop ώστε να ταιριάζει στη μουσική των Σουηδών, είπε το μέλος του συγκροτήματος Axel Åhman σε συνέντευξη του.

Η Σουηδία το 2023 βρέθηκε πολύ κοντά στο να στερηθεί την έβδομη νίκη της από ένα από αυτά τα ‘’αλλόκοτα’’ τραγούδια. Κι όσο κι αν εν τέλει το Σουηδικό αψεγάδιαστο ‘’pop perfection’’ επικράτησε τη βραδιά της 13ης Μαΐου του 2023 στο Liverpool με τη Loreen, η Gunnarsson κατάλαβε ότι το συγκεκριμένο κύμα είχε έρθει για να μείνει στη Eurovision. Αν λοιπόν το κοινό ζητάει fun συμμετοχές, το Melodifestivalen θα τις κάνει με τρόπο που θα μπορούν να κερδίσουν κιόλας.

Το ’’Bara Bada Bastu’’ μπορεί να έχει πλάκα, αλλά σίγουρα δεν είναι συμμετοχή ‘’ανέκδοτο’’. Το staging του είναι ακριβό, πολύπλοκο και εξυπηρετεί το σκοπό του, αναδεικνύοντας την ενέργεια και το χάρισμα των ερμηνευτών του. Η μουσική παραγωγή είναι αψεγάδιαστη ενώ η ερμηνεία και των τριών είναι αλάνθαστη. Μπορεί λοιπόν σα κομμάτι να είναι ασυνήθιστο για τα δεδομένα του Σουηδικού φεστιβάλ, πληροί όμως μέχρι και τα τελευταία ποιοτικά του στάνταρ, αυτά που συνήθως πριμοδοτούν στις βαθμολογίες τους οι εθνικές επιτροπές κάθε χρόνο στις σουηδικές συμμετοχές στη Eurovision.

Το ''Bara Bada Bastu'', η συμμετοχή που θα εκπροσωπήσει τη Σουηδία στον 69ο διαγωνισμό της Eurovision

Παράλληλα, η εμπορική επιτυχία πολλών συμμετοχών του Melodifestivalen στη βόρεια Ευρώπη, κάνει τον διαγωνισμό δημοφιλή σε καλλιτέχνες από όλη την περιοχή. Οι περσινοί εκπρόσωποι της Σουηδίας Marcus & Martinus κατάγονται από τη γειτονική Νορβηγία, ενώ διάφοροι καλλιτέχνες ανά την Ευρώπη συμπεριλαμβανομένης και της Έλενας Παπαρίζου έχουν συμμετάσχει ανά τα χρόνια στο φεστιβάλ. Και είναι λογικό αφού η Σουηδία ζει και αναπνέει για το Melodifestivalen. Περίπου 77% των τηλεθεατών παρακολούθησε τον φετινό τελικό του διαγωνισμού, ενώ ο κόσμος γέμισε την Strawberry Arena στο live του τελικού καθώς και στις δύο πρόβες που προηγήθηκαν. ‘’Κάνουμε τη μουσική μας στα Σουηδικά και υπάρχει τεράστιο κοινό εκεί ’’, είπε ο Åhman απαντώντας στο γιατί δε προτίμησαν τον φιλανδικό εθνικό τελικό UMK.

Παρά την τεράστια άνοδο στο επίπεδο και την παραγωγή του UMK τα τελευταία χρόνια, το Melodifestivalen παραμένει ο πιο ελκυστικός πόλος έκφρασης μουσικών καλλιτεχνών στη βόρεια Ευρώπη. Ο επαγγελματισμός και η προοπτική μάλιστα με την οποία οι διοργανωτές του ‘’τρέχουν’’ το φεστιβάλ το έχουν μετατρέψει σε μία καλοκουρδισμένη μηχανή παραγωγής επιτυχιών, ένα Eurovision factory. Αυτό το εργοστάσιο πλέον παράγει και fun συμμετοχές, ικανές για τη νίκη.

Οι KAJ φιγουράρουν στη πρώτη θέση των στοιχημάτων για νίκη στη φετινή Eurovision. Έχουν έτοιμη σκηνική παρουσία όταν άλλοι χρειάζεται να πειραματιστούν με stagings που δεν ‘’έχουμε ξαναδεί’’ και διατηρούν το δεύτερο πιο δημοφιλές σε streams κομμάτι στο φετινό διαγωνισμό. To ξημέρωμα της 18ης Μαΐου ενδέχεται να αποδειχθεί ιστορικό για τους KAJ και τη Σουηδία.

Είτε το ‘’Bara Bada Bastu’’ θα φέρει την ιστορική όγδοη νίκη στη Σουηδία με τον ίδιο τρόπο που τις δύο προηγούμενες σεζόν Φιλανδία και Κροατία απέτυχαν και θα αποδείξει ότι το Melodifestivalen παράγει νικητές με κάθε τρόπο, είτε θα ηττηθεί και οι Σουηδοί θα πάρουν μία γεύση από το δικό τους ‘’φάρμακο’’, χάνοντας από τις επιτροπές παρά τη ‘’λαϊκή βούληση’’. Το otesphere είναι εδώ και μαζί σας θα σχολιάσει και θα υπεραναλύσει οποιοδήποτε από αυτά τα σενάρια εκτυλιχθεί στη φετινή Eurovision.

Φτιαγμένο από λάτρεις της Eurovision για λάτρεις της Eurovision, το otesphere έρχεται για να υπεραναλύουμε παρέα την αγαπημένη μας μουσική και τηλεοπτική συνήθεια, να μαθαίνουμε ''πώς και γιατί'' συμβαίνει ό,τι συμβαίνει στον κόσμο της Eurovision και για να ανακαλύπτουμε καινούργια μουσική μέσω της διοργάνωσης μας, της OurTwitterESC (OTE). Καλώς ορίσατε στο νέο ''σπίτι'' των αγνών fans της Eurovision!